istota rzeczy
  • Ach, ubogi żłobie…
    31.01.2003
    31.01.2003
    Szanowni Państwo,
    w okresie Świąt Bożego Narodzenia śpiewamy kolędę „Ach, ubogi żłobie…”. Nie mogę zrozumieć, dlaczego wszystkie zródła pisane, w jakich sprawdzałem, nawiązują do przedmiotu, jakim jest żłób, a nie do Tego, który w tym żłobie leży. Czy nie powinniśmy śpiewać: „Ach, Ubogi w żłobie…” i wtedy ubogi napisalibyśmy wielką literą?
    Z poważaniem
    Leszek Mazur
  • bransoletka
    7.11.2006
    7.11.2006
    Czy słowo bransoletka należy wymawiać branzoletka?
    Serdecznie pozdrawiam
    jt
  • chrześ-ci-jań-ski
    12.10.2009
    12.10.2009
    Witam!
    Mam kilka pytań:
    1. Czy poniższe zdanie jest poprawnie napisane: „Poziom śmiertelności niemowląt zwiększył się”?
    2. Czy wyraz chrześ-cijański jest poprawnie podzielony?
    Z góry dziękuję.
  • Ciekawy a interesujący
    7.10.2016
    7.10.2016
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o wyjaśnienie, czy w zdaniu Ciekawą listę nazwisk znajdujemy w sztambuchu z przełomu wieków, słowo ciekawą zostało błędnie użyte?
    Spotkałam się z opinią, że przymiotnik ciekawy ma zastosowanie do istot żywych, a do rzeczy martwych stosujemy określenie interesujący. Tak więc w powyższym zdaniu ciekawą powinno być zastąpione interesującą. Czy rzeczywiście jest to błąd?
  • co i czemu
    23.12.2013
    23.12.2013
    Mój oponent twierdzi, że – cytuję – „używanie słowa czemu świadczy o niskim kapitale kulturowym”. Upiera się, że czemu można uznać za poprawne wyłącznie w języku potocznym. Czy tak jest naprawdę?
    Niecierpliwie oczekując na odpowiedź
    Adam
  • Co jest nazwą własną?
    26.04.2002
    26.04.2002
    Czy rzeczowniki określające obywateli państw, np. Ukrainiec, Cejlonka, lub obywateli [raczej mieszkańców – red.] miast, np. afganka, traktujemy jako nazwy własne, czy rzeczowniki pospolite?
    Podobnie – jak traktujemy nazwy walut (np. euro, ecu, naira); nazwy pierwiastków (np. erb, nikiel); nazwy języków (np. bengali, gur, joruba); nazwy leków (np. aspiryna, gricin); a jak traktujemy słowa Negr oraz ubecja?
    Czy cobol jako język programowania jest uznawany za nazwę własną, rzeczownik pospolity czy skrótowiec? Podobne pytanie dotyczy słowa ecu.
    Z góry serdecznie dziękuję za udzielenie odpowiedzi.
  • Co najmniej minus 10 stopni
    26.02.2016
    26.02.2016
    Szanowni Państwo,
    w języku potocznym często słyszę, że jest co najmniej -10 stopni, kiedy ktoś ma na myśli, że jest -10 stopni lub mniej. Przyznam, że lekko mnie to kłuje. Wolę mówić, że jest co najwyżej -10 stopni lub że jest co najmniej 10 stopni mrozu.
    Czy uważają to Państwo za objaw puryzmu i zbyt logicznego podchodzenia do języka i z praktycznego punktu widzenia nie widzą niczego niewłaściwego w pierwszej wersji? A może co innego w normie potocznej, co innego we wzorcowej?
    Czytelnik
  • Co robimy z żółwikiem?
    29.09.2016
    29.09.2016
    Szanowni Państwo,
    mam problem z żółwikiem – mowa oczywiście o geście zderzania się piąstkami, np. w ramach powitania. Chciałabym zapytać czy żółwika przybijamy, czy robimy. Ostatnio spotkałam się z wersją zrobili żółwika, jednak odkąd pamiętam, słyszałam zawsze przybij żółwika (analogicznie do przybij piątkę).

    Będę wdzięczna za odpowiedź w tej nurtującej mnie kwestii.
    Z wyrazami szacunku
    Karolina Skoczylas
  • Co robi program?
    22.01.2018
    22.01.2018
    Spotkałem się z opinią, że sformułowania typu program wyznaczył wynik są niepoprawną personifikacją programu, komputera itp. Rzekomo jedyną poprawną formą jest wynik został wyznaczony za pomocą programu. Tymczasem użytkownik komputera zwykle traktuje program jako „czarną skrzynkę”, do której wprowadza dane i z której odbiera wyniki. Czy naprawdę musimy traktować program jak narzędzie podobne do młotka czy liczydeł? Od „jedynej poprawnej” formy odstręcza mnie także jej rozwlekłość.
  • Cykliczny a cyrkularny
    1.04.2019
    1.04.2019
    Czy istnieje różnica znaczeniowa pomiędzy określeniem wydarzenie cykliczne a wydarzenie cyrkularne? Mam tu na myśli chociażby wszelkie święta ruchome, np. Wielkanocy, pomiędzy którymi nie ma równych interwałów czasowych. Jeśli cykliczność zakłada równe odstępy, to czy lepsza dla nazwania świąt ruchomych nie byłaby cyrkularność?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego